ارزیابی تحمل به شوری در اکوتیپ های مختلف پده (.Populus euphratica Olive) با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

نویسندگان

  • حسین توکلی نکو بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • سید مهدی ادنانی بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • محمد حسن عصاره گروه تحقیقات زیست فناوری، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • منیره محبی کیا گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده مقاله:

پده (Populus euphratica Olive.) یکی از گونه­های درختی مناطق بیابانی است که در برابر تنش­های محیطی از جمله شوری تحمل بالایی دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر غلظت­های مختلف شوری بر عملکرد اکوتیپ­های پده و معرفی برترین اکوتیپ، به­صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گردید. عامل­ها شامل منشأ جغرافیایی (A) متشکل از 12 اکوتیپ پده مورد ارزیابی و شوری (B) شامل پنج غلظت 0 (بدون تنش)، 75 (تنش ملایم)، 150 (تنش متوسط)، 225 (تنش نسبتاً شدید) و 300 میلی­مولار کلریدسدیم (تنش شدید) بود. پس از اندازه­گیری صفت وزن خشک اندام هوایی گیاه، شاخص­های تحمل و حساسیت به تنش در اکوتیپ­ها و تیمارهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه­ واریانس نشان داد که تنش شوری بر شاخص­های مورد مطالعه اثر معنی­داری داشت؛ در شرایط تنش با افزایش غلظت شوری، تحمل گیاه پده به تنش و میزان عملکرد آن کاهش و در مقابل، حساسیت به تنش افزایش داشت. در حالی که در شرایط بدون تنش، کاهش عملکرد نسبت به تنش ملایم مشاهده شد. از 12 اکوتیپ مورد ارزیابی، حمیدیه و معصومیه از نظر شاخص­های مورد بررسی برترین اکوتیپ­ها در شرایط شور شناخته شدند. برآورد ضرایب همبستگی بین شاخص­ها نشان داد تمام شاخص­های بررسی شده برای انتخاب اکوتیپ­های متحمل مناسب هستند به­طوری که توجه به هر یک از شاخص­های عملکردی و یا شاخص تحمل تنش به­طور همزمان با یکی از شاخص­های SSIوTOL برای شناسایی اکوتیپ مطلوب اهمیت دارد. همچنین اگرچه گروه­بندی به­روش Ward نتوانست ارتباطی میان تنوع جغرافیایی با شاخص­های عملکردی و تحمل به تنش در اکوتیپ­های مورد بررسی برقرار کند اما اکوتیپ­ها را از نظر شاخص­های بررسی شده به­طور مناسبی به چهار گروه تفکیک نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پاسخ زنده‌مانی و رشد نهال‎‌های پده (olive. Populus euphratica) به تنش غرقابی- شوری

Populus euphratica tree is a species naturally growing in riparian zones of rivers in arid and semiarid region where seasonal flooding and soil waterloging provides the conditions for this species. The aim of current study was to assess survival, growth characteristics and biomass allocation of Populus euphratica seedlings exposed to combined flooding- salinity stress at four levels including c...

متن کامل

ارزیابی تحمل به شوری نسل پنجم (M5) لاین های گندم نان، با استفاده از برخی شاخص های تحمل به تنش

سابقه و هدف: اساس برنامه‌های اصلاحی، وجود تنوع ژنتیکی می‌‌باشد. نقش پرتوتابی هسته‌ای برای ایجاد تنوع ژنتیکی به‌ خوبی اثبات شده است. موتاسیون‌‌های القا شده حاصل از پرتوتابی با اشعه گاما، در بهبود بسیاری از صفات مهم زراعی گیاهان نقش بسزایی داشته‌اند. از آنجا که عملکرد محصولات در اثر تنش شوری بطور قابل توجهی کاهش می‌یابد، از این رو تولید و معرفی ارقام پرمحصول و متحمل به شوری می-تواند تأثیر این پدی...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی ارقام و لاین های مختلف گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به تنش خشکی

به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی پایان فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد و انتقال مجدد مواد در هشت رقم و لاین گندم نان و همچنین تشخیص رقم ها و لاین های متحمل و حساس به خشکی، دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در سال زراعی 88-1387 اجرا شد. در آزمایش اول شرایط تنش خشکی اعمال شد که قطع آبیاری در مرحله بعد از گرده افشانی بود، اما...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی اکوتیپ های یونجه (Medicago sativa) با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

خشکی از تنش­های محیطی مهم در کاهش رشد و تولید گیاهان می­باشد. این بررسی به منظور ارزیابی تحمل به خشکی اکوتیپ­های یونجه با استفاده از شاخص­های تحمل به خشکی طی سال­های زراعی 88-1387، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی نیشابور اجرا شد. آزمایش به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت­های اصلی به سه تیمار عدم تنش، تنش ملایم و تنش شدید (دور آبیاری 7، 10...

متن کامل

ارزیابی تحمل به خشکی اکوتیپ های شبدر یک ساله با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

به­منظور ارزیابی و شناسایی اکوتیپ‌های متحمل به خشکی شبدر یک­ساله، تعداد هفده اکوتیپ از گونه‌های شبدر به صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، تحت دو شرایط تنش خشکی (دیم) و بدون تنش (فاریاب) در مزرعه تحقیقاتی ساعتلوی ارومیه مورد آزمایش قرار گرفتند. در این مطالعه عملکرد اکوتیپ­ها در شرایط بدون تنش (Yp) و دارای تنش (Ys) با استفاده از شاخص­های تحمل از جمله میانگی...

متن کامل

ارزیابی تحمل به شوری ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

به منظور تعیین برخی شاخص های پایداری مرتبط با عملکرد دانه گندم در شرایط تنش شوری، 41 ژنوتیپ گندم نان در دو شرایط نرمال و تنش شوری در مزرعه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در استان یزد مورد ارزیابی قرار گرفتند. شوری آب آبیاری در شرایط نرمال و تنش شوری به ترتیب 2 و 10 دسی زیمنس بر متر بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از اختلاف معنی دار بین عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ­ها در شرایط نرمال و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 1

صفحات  55- 66

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023